شهر زیر زمینی كاریز جزیره كیش، نقشه های تاریخی و قدیمی خلیج فارس را بر روی گردشگران داخلی و خارجی گشوده است.
شهر زیر زمینی كاریز از جاذبه های گردشگری در جزیره نیلگون خلیج فارس است و گردشگران با دیدن شهری در اعماق زمین و در دل خاك های سخت و مرجانی كه روزگاری قنات های موجود در آن نیازهای آبی ساكنان جزیره و كشتی های عبوری از خلیج فارس را تامین می كرد، به جستجوی قدمت این دیار می پردازند.
قدمت قنات كیش به بیش از دو هزار سال می رسد، آب شیرین و گوارای آن حاصل بارندگی های فصلی بوده و تنها مسیر دسترسی به قنات های قدیمی دركیش، پایاب هایی بود كه مردم از طریق پله ها از سطح زمین به عمق 14 متری می رفتند و آب مورد نیازشان را تامین می كردند.
این مكان كه اینك به یك مكان فرهنگی و سیاحتی تبدیل شده به طول 15 كیلومتر است كه در سال 78 با تغییر كاربری توسط یك سرمایه گذار ایرانی مقیم آلمان پس از بازسازی به شهر زیر زمینی كاریز تبدیل شده است.
زیر بنای این مجموعه در شرایط فعلی فضایی به وسعت 14 هزارو 500 متر مربع و فضای بالای آن 63 هزار متر مربع است كه می توان در آینده با ساخت پارك ،آن را به فضای گردشگری تبدیل كرد.
موسس این مجموعه با سرمایه شخصی و با ایجاد شهری در دل زمین تلاش كرده مخاطبان را با تاریخ گذشته سرزمینی زیبا در دل آبهای نیلگون خلیج فارس پیوند دهد.
در این مجموعه قناتهای قدیمی و سنگواره های مرجانی موجود و فسیل هایی دیده می شود كه قدمت آنها از 53 تا 570 میلیون سال تخمین زده شده است ، یكی از این فسیل های قدیمی مربوط به لاك پشتی با قدمت 570 میلیون سال است كه در سقف این مجموعه و در مسیر بازدید گردشگران بوده و می توانند آن را بر بالای سقف ببینند.
این فسیل ها دارای شناسنامه هستند وبازدید كنندگان می توانند از راهنمایی فعالانی كه در این مجموعه تلاش می كنند اطلاعاتی در مورد قدمت ، گروه ، اسم فسیل و اینكه در چه سطحی از عمق آب ایجاد شده را دریافت كنند.
در این مجموعه موزه ای از اسناد تاریخی نیز وجود دارد كه در مساحتی بیش از 280 مترمربع ایجاده شده است واطلاعات كاملی راجع به خلیج فارس و جزیره كیش از قبیل پیدایش این جزیره، فرهنگ، جغرافیای طبیعی و تاریخی و گیاهی، منابع آبی و اقلیمی و آب و هوا در آن دیده می شود.
منصور حاجی حسینی موسس این مجموعه سیاحتی فرهنگی به مناسبت دهم اردیبهشت ماه روز ملی خلیج فارس با پاسداشت این روز بزرگ در گفت وگو با ایرنا در مورد اسناد و نقشه های موجود در این شهرزیر زمینی اظهار داشت :در این موزه 20 نقشه تاریخی از ایران با قدمتی دو هزار و 500 سال كه توسط خارجیان كشیده شده به نمایش درآمده است ، همچنین شناسنامه فسیل های آزمایش شده در مونیخ آلمان و اشیا كشف شده در جزیره موجود است.
وی افزود : اسناد ، مدارك و نقشه های قدیمی مربوط به خلیج فارس موجود در این موزه حاكی از این حقیقت تاریخی است كه خلیج فارس از گذشته های دور متعلق به ایران بوده و نام آن همواره خلیج فارس بوده است.
حاجی حسینی با بیان اینكه این نقشه ها به دست خارجیان كشیده شده است افزود : در تمامی این نقشه های نام خلیج فارس آمده است.
نقشه آسیا با نقشه نگاری ویكتور لوواسور ، نقشه تركیه و ایران در آسیا اثر لویی شارل دسنوس متعلق به 1725 تا 1805 میلادی ، نقشه امپراطوری اسكندراثر لویی دوسیو (1815- 1894) ، نقشه حدود شرقی و غربی ایران اثر كریستین گوتلیب (1758-1837) نقشه حكومت اسكندر كبیر اطلس قدیم موسسه جغرافیایی بوستوس پرتس( 1840- 1849) ، نقشه ایران و توران با نقشه نگاری فرفون اشتولپنانگل و نقشه پادشاهی ایران اثر پیتر ون درآ (1720 میلادی ) از جمله نقشه هایی است كه در موزه اسناد شهر زیر زمینی كاریز به معرض نمایش عموم گذاشته شده است.
در این مجموعه گردشگران ضمن بازدید از موزه اسناد و همچنین اشیا و ظروف قدیمی می توانند لحظاتی را با خالق خود در نمازخانه ای با سقفی از سنگواره ها و فسیل ها راز و نیاز كنند.
در پایان مسیر پس از بازدید از غرفه های صنایع دستی گردشگران می توانند در مكانی دل انگیز كه به سبك سنتی ایجاد شده لحظاتی را دور از دغدغه های شهری استراحت كنند.
جزیره كیش با وسعت حدود 91 كیلومتر مربع در 18 كیلومتری سرزمین اصلی در آب های نیلگون خلیج فارس واقع شده است.
شهر تاریخی حریره ، درخت سبز ، كاریز ، كلبه هور ، كشتی یونانی ، محله قدیمی سفین ،خانه بومیان كیش از جمله جاذبه های تاریخی و گردشگری جزیره كیش است.