زیبایی‌های ساحل را به خانه نبریم!

سواحل زیبای خلیج فارس زیستگاه امن بسیاری از جانداران دریایی و مکان آرامش بسیاری از گردشگران است که برخی با سفر غیرمسوولانه و غارت زیبایی های آن در حال نابود کردنش هستند.

ساکنان سه استان هرمزگان، بوشهر و خوزستان و ۱۸ جزیره ایرانی از نعمت سواحل خلیج فارس در حوزه های مختلف اقتصادی و گردشگری بهره مند هستند. به طوری که رونق بسیاری از این نقاط را باید مرهون این لطف خدا دانست و برای حفظ آن از مخاطرات انسانی که در معرضش قرار گرفته مسوولانه و آگاهانه تر رفتار کرد.

در این میان شاید بتوان گفت که بیشتر جایی که از الطاف این سواحل بهره مند شده جزیره کیش است که سواحل نقره فام و آب های نیلگون آن در کنار تفریحات دریایی، ورزش ها، بازارها و اماکن تاریخی از جذابیت های گردشگری محسوب می شود.

این ویژگی ها در کنار شرایط مطلوب آب و هوایی سبب شده تا این جزیره زرگون در تمام ایام سال همواره پذیرای گردشگران زیادی از اقصی نقاط ایران و جهان باشد.

رونق گردشگری در مروارید خلیج همیشه فارس در کنار مزایایی که برای اقتصاد این جزیره داشته، حامل مخاطراتی نیز بود که اگر به موقع در این خصوص اقدامات لازم صورت نگیرد می تواند صدمات جبران ناپذیرای برای طبیعت بکر جزیره به بار بیارود.

امواج جادویی دریا که خود از جاذبه های گردشگری کیش بوده حامل پوسته‌های صدف، حلزون، گوش‌ماهی، مرجان‌ها و انواع سنگ‌های زیبا به ساحل است که بر اثر فرسایش آنها طی سال های متمادی، سواحل نقره فام جزیره شکل گرفته است.

از آنجا که ما انسان ها همیشه در طول تاریخ فقط به دیدن و لذت بردن از زیبای های طبیعت بسنده نکرده ایم و با خودخواهی همیشه در تصاحب آن بوده ایم این بار نیز هدایایی که امواج دریا برای هرچه زیباتر شدن سواحل به او میدهند را کیسه، کیسه از سواحل جمع می کنیم و برای آراستن خانه هایمان با خود می بریم و بجایش زباله و پلاستیک از خودمان به یادگار می گذاریم.

غافل از اینکه آراستگی گلدان ها و آکواریوم های خانه ما مساوی است با نابودی بکری سواحل و خانه بسیاری از جانداران که در آنجا زندگی می کنند و در این میان بدون شک “هرمیت” یا همان خرچنگ منزی به عنوان یکی از هفت گونه خرچنگ شناسایی شده در سواحل جزیره کیش بیشترین صدمه را از این خودخواهی می بیند.

اغلب خرچنگ ها پوست سختی برای حفاظت از بدنشان دارند، اما خرچنگ گوشه گیر دارای بدنی نرم، بدون پوست سخت بوده و به همین دلیل پوسته صدف ها، گوش ماهی ها و حلزون ها که امواج به ساحل آوردند را به عنوان لانه برای حفاظت از بدن نرمش انتخاب می کند و در آن پناه می گیرد.

در مواجهه با بسیاری از گردشگران آنها علت برداشتن صدف ها و مرجان های سواحل را داشتن یادگاری از سفری شیرین به جزیره کیش قلمداد می کنند که به گفته مسوولان محیط زیستی این اقدام باعث از بین رفتن بکری ساحل و حیات برخی موجودات می شود.

ردی به جز ردپا از خود جا نگذاریم

جمع آوری ماسه، مرجان، صدف و گوش ماهی ها به نوعی مداخله در طبیعت است. با توجه به گردشگر پذیر بودن جزیره کیش اگر گردشگران به جمع آوری این اقلام اقدام کنند به مرور زمان شاهد از بین رفتن زیبایی سواحل و زیستگاه جانوری خواهیم بود.

کیش یک جزیره مرجانی است که بر اثر فرسایش مرجان و و صدف ها در سال های متمادی به بوجود آمده و ما به عنوان انسان حق نداریم در این ارتباط مداخله داشته باشیم و باید اجازه بدهیم که روند طبیعی آن طی شود.

سواحل کیش زیستگاه ۲ گونه لاکپشت در معرض انقراض سبز و پوزه عقابی و هفت گونه خرچنگ دریایی است. گردشگران می توانند با تکیه بر ایدئولوژی “ردی از خود به جز ردپا نگذاریم” گام مهمی در حفاظت و صیانت از محیط زیست بردارند.

توقیف ۵۰۰ کیلوگرم مرجان و صدف

مرجان، صدف و ماسه‌های تشکیل شده از خرده مرجان و صدف مهمترین زیبایی و سرمایه محیط زیستی این جزیره است، در سال های گذشته همواره تلاش شده تا از این سرمایه حفاظت شود.

برخی از مسافران جزیره کیش بدون آگاهی قبلی اقدام به خروج مرجان، صدف و ماسه می‌کنند که ماموران این اداره با همکاری گمرک فرودگاه و بندگاه تجاری این کالاها را توقیف می‌کنند تا مانع از تخریب محیط زیست جزیره شوند.

در ایام تعطیلات نوروزی ۱۴۰۱ با همکاری گمرک ۵۰۰ کیلوگرم از این اقلام در فرودگاه و بندرگاه توقیف شده که با توجه محدودیت سواحل جزیره، میزان قابل توجهی است.  محیطبانان این جزیره مجبور هستند هر چند روز یکبار برای دریافت اقلام توقیف شده به معابر خروجی جزیره مراجعه کنند.

خروج مرجان، ماسه و صدف از این جزیره ممنوع بوده و برای حفاظت از محیط زیست این منطقه به ازای خروج غیرقانونی هر کیلوگرم مرجان ۶۰ میلیون ریال جریمه در نظر گرفته شده است.

با اشاره به اهمیت وجود مرجان، صدف و انواع گوش ماهی ها در ساحل جزیره و تداوم حیات در آن، این اقلام همواره زیستگاهی برای برخی جانداران بوده و در کنار آن طی برنامه های تحقیقاتی از مرجان های شکسته و خرد شده برای ایجاد زیستگاه مصنوعی و پی ریزی برای رویش مرجان های جدید استفاده می  شود.

در خصوص اطلاع رسانی در مورد ممنوعیت برداشتن ماسه، مرجان و صدف از سواحل نیز  بارها این مساله در رسانه ها اعلام و در برخی نقاط جزیره نیز تابلوهایی برای آگاهی مسافران نصب شده است.

گمرک مصمم به جلوگیری از خروج مرجان و صدف است

به نظر می رسد علاوه بر اعلام هشدارها در نقاط مختلف با توجه به محصور بودن جزیره در بین آب و وجود تنها ۲ معبر برای خروجی، برخورد و ممانعت از خروج این اقلام یکی از راهکارهای اساسی در این زمینه می تواند باشد که این مسوولیت برعهده گمرک جمهوری اسلامی گذاشته شده است.

گمرک جمهوری اسلامی جزیره کیش نیز  با توجه در خواست سازمان حفاظت محیط زیست ایران، پیگیری اداره محیط زیست سازمان منطقه آزاد کیش و وظیفه قانونی گمرک، خروج انواع شن، ماسه، مرجان، صدف و سنگ های دریایی از جزیره را ممنوع اعلام کرده است.

کارکنان این گمرک در سه شیف در فرودگاه ها و ۲ شیف در بندرگاه هنگام بررسی بار مسافران از خروج هرگونه ماسه، صدف، مرجان و گوش ماهی و سایر اقلام جلوگیری می کنند و متعهد به ایفای نقش در حفاظت از محیط زیست جزیره هستند.

در این راستا روزانه بسته به تعداد حضور گردشگران در جزیره بین ۲۰ تا ۵۰ کیلوگرم انواع این اقلام در مبادی خروجی جزیره از سوی همکاران ما در گمرک شناسایی و توقیف می شود و پس از ضبط در اختیار اداره محیط زیست جزیره قرار می گیرد.

رفتار مسولانه

چه خوب می شود اگر برسد روزی که همگی ما مسوولانه تر و آگاهانه تر نسبت به طبیعت رفتار کنیم و آن را حق مسلم خود ندانیم بلکه به بکر ماندن طبیعت به عنوان یک ضرورت برای بقای زمین نگاه کنیم و با رعایت حق و حقوق آن او را خشمگین نکنیم چراکه ثابت کرده خشمش مساوی با نابودی انسان است.