زیستگاه های مصنوعی با هدف احیای مناطق مرجانی در آب های جزیره کیش ایجاد می شود.
پایه و اساس گردشگری و توسعه جزیره مرهون وجود مرجان ها و آب شفاف و تمیز و شرایط محیط زیست دریایی آن بوده و به همین خاطر برای مدیریت جزیره حفظ و احیای این آبسنگ ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
این اکوسیستم در سال های گذشته عمدتا به علت افزایش دمای هوا ناشی از تغییرات اقلیمی و ماندگاری آن و همچنین برخی عوامل انسانی در معرض نابودی قرار گرفته است.
اداره محیط زیست سازمان منطقه آزاد کیش در راستای حفاظت از این اکوسیستم ها برنامه احیای مرجان های جزیره کیش را در دستور کار خود قرار داده و برای تحقق این هدف زیست گاه های مصنوعی با چند روش دنبال می شود.
ایجاد سایت های غواصی مصنوعی
سال های گذشته چندین مورد سفیدشدگی مرجان در سطح وسیعی از خلیج فارس پیش آمده است. در این اتفاق به علت بالا رفتن دمای آب در تابستان ها و ماندگار شدن شر ایط در مدت طولانی بخش زیادی از مرجان ها در خلیج فارس از دست رفت.
در جزیره کیش نیز به علت افزوده شده استرس محیطی ناشی از وجود گردشگری و فشار آن در محیط دریایی علاوه بر مسایل مربوط به پدیده های اقلیمی منجر به سفید شدگی مرجان ها شده است و به منظور حفاظت از مرجان های باقی مانده از چند سال گذشته اقدامات حفاظتی و احیای مرجان ها به شکل ویژه ای پیگیری شده است.
در این راستا ایجاد سایت های غواصی دیگری به غیر سایت های طبیعی پیگیری می شود تا بتوانیم فشارهای ناشی از گردشگر را روی مراکز طبیعی، حساس و مولد مرجانی جزیره کمتر کنیم.
ممنوعیت حضور غواصان مبتدی در سایت های طبیعی
یکی از دلایل ورود آسیب به سایت های مرجانی کیش به علت حضور غواصان مبتدی در بازدید از زیستگاه های زیر آب است. برای جلوگیری از این آسیب برنامه توسعه زیستگاه های مصنوعی در دست اقدام است تا در اولین فرصت ممکن سایت های طبیعی و اصلی برای حضور غواصان مبتدی ممنوع شود.
ممنوعیت حضور غواصان مبتدی در سایت های طبیعی مرجانی اعطای فرصتی دوباره برای انها به منظور احیا بوده که ایجاد زیستگاه های مصنوعی شرط اولیه برای این مهم است.
ایجاد منطقه حفاظت شده دریایی
در سال های گذشته بیگ کورال یکی از اصلی ترین سایت های مرجانی کیش در حاشیه جنوب شرقی جزیره به عنوان منطقه حفاظت شده دریایی اعلام شده است.
هم اکنون هیچ کاربری غیر از غواصی در این سایت مجاز نیست و تا الان ۲ بار محدوده آن به عنوان منطقه حفاظت شده دریایی بویه گذاری شده است.
قلمه زنی مرجان ها
در سال های گذشته چندین مرتبه اقداماتی برای ایجاد زیستگاه های مصنوعی از جمله غرق مجسمه هایی زیر آب با هدف استفاده گردشگران و ایجاد زیستگاه های مصنوعی سازه های توپی و هرمی در سه نقطه از جزیره انجام شده است.
در یک ناحیه در عمق بیشتر نیز توسط سازمان شیلات در جنوب شرقی جزیره با هدف افزایش ذخیره آبزیان جزیره استقرار یافته است.
اما قلمه زنی مرجان ها روی پلیت های بتنی در پنج نقطه به صورت آزمایشی انجام شده که در ۲ نقطه آن با توجه به شرایط مناسب نتایج خوبی بدست آمده که می تواند مهمترین گام محیط زیست برای احیای این آبسنگ ها باشد.
طرح فوق وارد مرحله اجرا شده و در حال حاضر بانکی حاوی بیش از یک هزار و ۳۰۰ قلمه مرجان شاخ گوزنی آماده انتقال به بسترهای طبیعی آماده شده است.
منبع اولیه قلمه زنی این مرجان ها سه قطعه مرجان شاخ گوزنی حدود ۳۵ سانتی تقریبا سفید شده بودند که هم اکنون می توان با بانک ایجاد شده از این منبع اقدامات قابل توجهی در راستای احیای زیستگاه های جزیره کیش برداشت.
کار قلمه زنی در اواخر تابستان سال ۹۹ با استفاده از استندهای نرسری آغاز شده و میزان رشد قلمه ها به این شکل بوده که به طور میانگین یک شاخه مرجان به قطر حدود یک سانتیمتر و طول پنج تا هفت سانتیمتر بعد از گذشت هفت ماه به قطری حدود هشت سانتیمتر و طول ۱۵ الی ۱۷ سانتیمتر رسیده است.